Myofasciale Pijn Syndromen.

Het myofasciaal pijn syndroom is een veel voorkomende aandoening die zowel acute als chronische pijn en disfunctie in het houding- en bewegingsapparaat veroorzaakt. Daarbij kan elke skeletspier in het menselijk lichaam betrokken zijn. De pijn wordt veroorzaakt door myofasciale triggerpionts en haar afgeleide pijn (Engels: referred).

Een triggerpoint  is een overgevoelige plek in een dwarsgestreepte spier die geassocieerd wordt met een palpabele verharding in een strakke streng van dezelfde spier en die bij palpatie (tasten) karakteristieke pijn, gevoeligheid, motorisch disfunctioneren en autonome verschijnselen (zoals vasoconstrictie (bleekheid), koude, zweten, kippenvel, pupilvernauwing en/of hypersecretie) kan geven.

Een triggerpiont ontstaat  meestal door chronische-, herhaalde- of acute overbelasting van de betrokken spier.

 

Afgeleide pijn wordt gedefinieerd als pijn die ontstaat in een triggerpoint  maar meestal gevoeld wordt op een andere plaats in het lichaam, vaak ver verwijderd van de oorsprong van de pijn. Deze zogenaamde pijnpatronen behorend bij triggerpionts in een spier, zijn voorspelbaar. Dit pijnpatroon kan worden opgewekt door manuele compressie van het triggerpiont of door inbrengen van een naald in het triggerpiont. Kennis van deze pijnpatronen is noodzakelijk om de spieren die de pijn veroorzaken te lokaliseren.

 

Behandeling van myofasciale triggerpoints

De behandeling van myofasciale pijnklachten bestaat uit het inactiveren van de triggerpoints, het herstellen van de souplesse van de spier, het herstellen van eventueel verstoorde aanspanningspatronen en het opheffen van klachtenonderhoudende factoren.

Het inactiveren van triggerpoints kan gedaan worden door directe manuele druk te geven op het triggerpoint (compressie). Dit wordt met een voor de patiënt te verdragen intensiteit gedaan. Wanneer de pijn (meestal na enkele minuten) afneemt kan de druk worden verhoogd.

Shockwavetherapie verhoogd de druk in het triggerpoint en kan goed gebruikt worden om de triggerpoints te inactiveren.

Wanneer de pijn voldoende is afgenomen, kan met rustige rekoefeningen geprobeerd worden of de rekgevoeligheid is afgenomen en de souplesse is toegenomen. Veelal neemt de beweeglijkheid als gevolg van de pijndemping zichtbaar toe. Eventueel kan het effect worden versterkt door contract-relax oefeningen.

Het verminderen van de rekgevoeligheid kan tevens verkregen worden door rek toe te passen in combinatie met een koudeprikkel. Deze spray- and stretchtechniek werd door dr. Janet Travell geïntroduceerd (op basis van de bevindingen van dr. Kraus). Aanvankelijk paste zij een chloorethyl-spray en later een fluor-methaan-spray toe. Vanwege negatieve gezondheidsaspecten worden deze beide sprays niet meer geadviseerd. De firma Gebauer heeft inmiddels een nieuwe spray ontwikkeld voor de behandeling van myofasciale triggerpoints door middel van spray and stretch zonder de bovengenoemde nadelen.

Ook allerlei klassieke massagehandgrepen (zoals diepe fricties of diepe effleurages) zijn geschikt om de triggerpoints te inactiveren en de strengvormige verhardingen te ontspannen.

Ten slotte zijn er een aantal invasieve technieken die effectief kunnen zijn in de behandeling daar waar de manuele technieken tekortschieten. Deze technieken zijn:
Dry needling. Dit is het aanprikken met een droge naald zonder vloeistof van triggerpoints met behulp van een acupunctuurnaald.

Injectie met een locaal anestheticum of injectie met botulinetoxine (Botox). Deze laatste techniek is uitsluitend toegestaan wanneer deze worden toegepast door een arts.